i
Objawami podmiotowymi przewlekłego zaciskającego zapalenia osierdzia są:
- duszność,
- brak apetytu,
- uczucie pełności w nadbrzuszu,
- powiększenie wymiarów brzucha,
- osłabienie.

W przewlekłym zaciskającym zapaleniem osierdzia:
- duszności jest wysiłkowa lub/i napadowa nocna albo stała,
- duszność stała zazwyczaj nasila się w czasie wysiłku fizycznego i w pozycji leżącej,
- przyczyną duszności jest utrudnienie odpływu krwi z żył płucnych, uniesienie przepony przez przesięk w jamie otrzewnowej oraz przesięk w jamie opłucnowej lub w jamach opłucnowych,
- przyczyną braku apetytu jest przesięk w jamie otrzewnowej,
- częstość uczucia pełności w nadbrzuszu wynosi 70%,
- przyczyną uczucia pełności w nadbrzuszu jest przesięk w jamie otrzewnowej,
- przyczyną powiększenia wymiarów brzucha jest przesięk w jamie otrzewnowej,
- przyczyną osłabienia jest zmniejszenie objętości minutowej serca.

Objawami przedmiotowymi przewlekłego zaciskającego zapalenia osierdzia są:
- sinica obwodowa,
- obrzęk tkanki podskórnej kończyn dolnych,
- stłumienie odgłosu opukowego u podstawy płuca/płuc,
- osłabienie/brak szmeru oddechowego pęcherzykowego u podstawy płuca/płuc,
- brak uderzenia koniuszkowego serca lub wciągające uderzenie koniuszkowe serca,
- impuls rozkurczowy w okolicy przedsercowej,
- przyspieszenie rytmu komór serca,
- ściszenie tonów serca,
- stuk osierdziowy,
- przyspieszenie tętna,
- zmniejszenie napięcia tętna,
- tętno dziwaczne,
- poszerzenie żył szyjnych,
- objaw Kussmaula,
- objaw Friedreicha,
- nieznaczne zmniejszenie ciśnienia skurczowego krwi tętniczej,
- zwiększenie ciśnienia rozkurczowego krwi tętniczej,
- wodobrzusze,
- powiększenie wątroby,
- powiększenie śledziony.

W przewlekłym zaciskającym zapaleniem osierdzia:
- częstość sinicy obwodowej wynosi 30%,
- obrzęk tkanki podskórnej kończyn dolnych zazwyczaj pojawia się lub nasila się w ciągu dnia, zazwyczaj ustępuje lub zmniejsza się w nocy,
- przyczyną obrzęku tkanki podskórnej kończyn dolnych jest przekrwienie bierne tkanki podskórnej kończyn dolnych,
- przyczyną stłumienia odgłosu opukowego u podstawy płuca/płuc jest przesięk w jamie opłucnowej/jamach opłucnowych,
- przyczyną osłabienia/braku szmeru oddechowego pęcherzykowego u podstawy płuca/płuc jest przesięk w jamie opłucnowej/jamach opłucnowych,
- przyczyną impulsu rozkurczowego w okolicy przedsercowej jest nagłe zahamowanie szybkiego napływu rozkurczowego krwi do lewej komory serca przez osierdzie,
- przyczyną przyspieszenia rytmu komór serca jest zmniejszenie objętości wyrzutowej prawej komory serca,
- stuk osierdziowy jest dodatkowym tonem wczesnorozkurczowym serca, jest słyszalny w okolicy przedsercowej,
- przyczyną stuku osierdziowego jest nagłe zahamowanie szybkiego napływu rozkurczowego krwi do komór serca przez osierdzie,
- przyczyną przyspieszenia tętna jest zmniejszenie objętości wyrzutowej prawej komory serca,
- przyczyną zmniejszenia napięcia tętna jest zmniejszenie objętości wyrzutowej lewej komory serca,
- tętno dziwaczne = tętno paradoksalne = pulsus paradoxus,
- częstość tętna dziwacznego wynosi 30%,
- poszerzenie żył szyjnych zazwyczaj nasila się w pozycji leżącej, w czasie wysiłku fizycznego i w czasie ucisku prawego podżebrza,
- przyczyną poszerzenia żył szyjnych jest zastój krwi w żyłach szyjnych,
- objaw Kussmaula jest to poszerzanie się żył szyjnych w czasie głębokiego wdechu,
- objaw Friedreicha jest to wczesnorozkurczowe zapadanie się żył szyjnych,
- przyczyną objawu Friedreicha jest szybki napływ wczesnorozkurczowy krwi do prawej komory serca,
- przyczyną nieznacznego zmniejszenia ciśnienia skurczowego krwi tętniczej jest zmniejszenie objętości wyrzutowej lewej komory serca,
- przyczyną zwiększenia ciśnienia rozkurczowego krwi tętniczej jest odruchowy skurcz tętnic obwodowych.
- przyczyną wodobrzusza jest przekrwienie bierne otrzewnej i zwiększenie przepuszczalności naczyń otrzewnowych,
- częstość powiększeń wątroby wynosi ok. 100%,
- przyczyną powiększenia wątroby jest przekrwienie bierne wątroby,
- przyczyną powiększenia śledziony jest przekrwienie bierne śledziony.